Kruid tot Kleur

Circulair Ketenproject geeft Nederlands landschap en de textiel en kledingsector weer natuurlijk kleur.
Home - Blogs - Kruid tot Kleur

Wilder Land, Roua Atelier, Hul le Kes en Fibershed ontwikkelen samen een lokale, duurzame toeleveringsketen voor natuurlijke kleurstoffen, gebaseerd op inheemse (on)kruiden die bijdragen aan de biodiversiteit in Nederland.

Voor velen is de link tussen textiel, kleding en landbouw zo goed als verloren. Met wol, leer, linnen en meer afkomstig van landbouwproducten is de textiel en kledingindustrie echter sterk afhankelijk van landbouw. Maar boeren, verwerkers makers en andere betrokken ondernemers weten vaak niet (meer) wat de herkomst of bestemming van hun grondstoffen is in de steeds complexer wordende wereldwijde toeleveringsketen van textiel en kleding. De versnipperde keten maakt het extra uitdagend om tot (bio-)circulaire oplossingen in de textiel- en kledingindustrie te komen. Sinds Oktober 2022 werkt een cross-sectoraal collectief samen aan de inrichting van een lokale, duurzame toeleveringsketen voor natuurlijke kleurstoffen, gebaseerd op inheemse (on)kruiden die bijdragen aan de biodiversiteit in Nederland. Het samenwerkingsproject richt zich op de ontwikkeling van schaalbare technieken voor het telen, oogsten, verwerken en conserveren van natuurlijke kleurstoffen en pigmenten. Deze worden voorzien van de juiste receptuur voor het duurzaam en kleurecht verven van garens, textiel en kleding en vervolgens beschikbaar gesteld aan de creatieve industrie in Nederland.

Sinds Oktober 2022 werkt een cross-sectoraal collectief samen aan de inrichting van een lokale, duurzame toeleveringsketen voor natuurlijke kleurstoffen, gebaseerd op inheemse (on)kruiden die bijdragen aan de biodiversiteit in Nederland. Het samenwerkingsproject richt zich op de ontwikkeling van schaalbare technieken voor het telen, oogsten, verwerken en conserveren van natuurlijke kleurstoffen en pigmenten. Deze worden voorzien van de juiste receptuur voor het duurzaam en kleurecht verven van garens, textiel en kleding en vervolgens beschikbaar gesteld aan de creatieve industrie in Nederland.

Dit cross-sectoraal samenwerkingscollectief is een initiatief van Stichting Fibershed Nederland en bestaat uit verschillende spelers in het Kruid-tot-Kleur waardenetwerk;
Wilder-Land biedt boeren die willen bijdragen aan meer biodiversiteit een nieuw verdienmodel met de productie en verkoop van Nederlandse (on)kruidenthee. www.wilder-land.com
Roua Atelier onderzoekt en ontwikkelt natuurlijke kleurstoffen en biedt zowel professionals als particulieren de mogelijkheid om hier meer over te leren in workshops. www.rouaatelier.com
Hul le Kes verwerkt textiele restmaterialen tot kleding en interieurtextiel. De producten worden natuurlijk geverfd en vervaardigd in hun eigen productie-atelier. www.hullekes.com
Fibershed brengt Fibershed ketenspelers uit verschillende sectoren samen en begeleidt hen bij de transitie naar een klimaat positief textiel- en kleding systeem www.fibershed.nl

Achtergrond

De vraag naar natuurlijke biologisch afbreekbare materialen neemt toe en daarmee ook de behoefte aan natuurlijke verfstoffen. Met dit project wil het collectief aantonen dat de textiel- en kledingindustrie ook positief kan bijdragen aan natuurherstel, biodiversiteit en gezonde bodem. Daarnaast benadrukt dit project de relatie tussen belanghebbenden in de toeleveringsketen; van Grond-tot-Garderobe. De cross-sectorale samenwerking ondersteunt de ondernemers bovendien bij het oplossen van de uitdagingen in de transitie naar (bio-)circulaire grondstoffen en producten.

Biodiversiteit verbeteren

De biodiversiteit in Nederland (en de rest van de wereld) staat onder druk. In Nederland beheren boeren zo’n 65% van het grondoppervlak. Landbouwgebieden met een grotere biodiversiteit zijn beter beschermd tegen schadelijke insecten, bevorderen bestuiving en produceren hogere gewasopbrengst. Wilder Land werkt samen met boeren en verwerkt de kruiden die bijdragen aan de lokale biodiversiteit als thee. Op dit moment heeft Wilder Land een wachtlijst met boeren die graag ook meer inheemse kruiden, struiken en bomen willen gaan planten.

“Hoe meer (on)kruiden we zaaien bij boeren, hoe meer bijen, vogels en vlinders terugkeren in Nederland. Door onze kruiden ook in te zetten voor textielverf geeft ons de mogelijkheid om in de toekomst meer samenwerkingen met boeren op te zetten.”

Een schonere textiel industrie

Hoewel de natuur onbeperkte kleuren heeft, wordt het meeste textiel geverfd met synthetische, vaak schadelijke AZO-kleurstoffen. Het gebruik van chemicaliën tijdens het verven en de behandeling van afvalwater is niet gereguleerd in veel van de landen waar textiel wordt geproduceerd. Dit leidt tot giftige rivieren en hoge niveaus van kanker onder de arbeiders en hun gemeenschappen. Door een gebrek aan transparantie is het onmogelijk om precies te weten wat er in onze kleding zit of om zelfs de ingrediënten op de wasetiketten te vertrouwen. We weten uit de historie dat planten, bomen, wortels, schors en andere organische materialen die biologisch afbreekbaar zijn, gebruikt kunnen worden voor het kleuren van textiel. Het Kruid-tot-Kleur project onderzoekt de mogelijkheden van lokale inheemse planten en kruiden voor het duurzaam kleuren van textiel in Nederland.

“Ik geloof in de magie van onze natuur en haar bronnen. We zijn in de loop der tijd veel van de kennis over natuurlijke verfstoffen en het gebruik ervan kwijtgeraakt. Tijdens dit project gaan we dieper in op onze lokale grondstoffen om lokale natuurlijke verfpigmenten mee te ontwikkelen.”

Over de samenwerking verscheen een mooi artikel op Fibershed.org. Je leest het hier! (engels)

Hues of Change: How Fibershed Affiliates Are Building Local Knowledge of Natural Pigments

Dit project wordt uitgevoerd onder de subsidie Circulaire Ketenprojecten van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Het project is in oktober 2022 gestart en heeft een looptijd van ander half jaar. De procesbegeleiding wordt verzorgd door Hylke Faber van Brokkenmákers https://www.brokkenmakers.nl/

 

Wil je meer weten over dit project, of hoe je hieraan kunt bijdragen. Neem contact op met info@fibershed.nl. 

Nieuwbrief

Op de hoogte blijven van alle ontwikkelingen? Schrijf je hier in voor onze nieuwsbrief!